Wat is de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (BAZ)?

De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering is de Basisverzekering voor arbeidsongeschikte zelfstandigen, kortweg de BAZ genoemd.

Het wetsvoorstel voor de Basisverzekering voor arbeidsongeschikte zelfstandigen (BAZ) regelt een verplichte verzekering tegen inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid voor zelfstandigen die winst uit onderneming genieten. Dit is bijvoorbeeld de Eenmanszaak, Vennootschap onder firma, Commanditaire vennootschap en de Maatschap.

Dit is nog geen wet. Het wetsvoorstel is naar de Raad van State gestuurd op 12 september 2025. De beoogde inwerkingtreding is inmiddels uitgesteld van 1 januari 2027 naar 1 januari 2030. De peildatum (lees hierna: Overgangsrecht) wordt wel eerder gesteld, mogelijk 1 januari 2026. Dit is nog niet zeker en kan dus eerder of later worden.

Het is belangrijk voor de IB-ondernemers in Nederland met een Eenmanszaak, Vof, CV of Maatschap om bewust te zijn van de BAZ en de gevolgen. Juist nú is het moment om een bewuste keuze te maken: Investeer ik in de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering met de beperkte kwaliteit of kies ik liever voor een eigen arbeidsongeschiktheidsverzekering?

Belangrijker nog: Stel je inkomen en vermogen veilig met een adequate inkomensvoorziening bij ziekte/arbeidsongeschiktheid. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering die past bij jouw situatie en bij jouw betaalcapaciteit.

Overgangsrecht (opt-out of opt-in). De kleine lettertjes.

Er is een mogelijkheid om vrijgesteld te worden van de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering wanneer je een arbeidsongeschiktheidsverzekering hebt vóór de peildatum (wordt waarschijnlijk in september 2025 bekend gemaakt en is september of januari 2026, kan nog wijzigen) en die tenminste voldoet aan de voorwaarden die de Wet BAZ stelt:

  • Maximaal twee jaar (was één jaar) eigen risico;
  • Eindleeftijd minimaal 55 jaar of hoger (let op: daarna val je wel onder de BAZ);
  • Uitkeringsdrempel minimaal 25% (hoger mag);
  • Beperkte dekking niet toegestaan;
  • Medische uitsluitingen wel toegestaan.

Er is verder geen eisen aan minimum verzekerd bedrag of premie (dus dit mag ook lager zijn dan het wettelijk minimum loon en lager dan de BAZ-premie).

Wanneer je ná de peildatum een eigen arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluit, dan dient de verzekering tenminste te voldoen aan de BAZ. Dat betekent dit:

  • Maximaal twee jaar wachttijd;
  • Periodieke uitkering tot de AOW-leeftijd;
  • Verzekerd bedrag qua hoogte tenminste gelijk aan BAZ-uitkering;
  • Criterium arbeidsongeschiktheid tenminste gelijk aan de BAZ (Drempelfunctie-methode: 1 van de drie in aanmerking komende functies met beperking kunnen uitvoeren en hiermee het minimumloon kunnen verdienen? Dan geen uitkering);
  • Medische uitsluitingen zijn niet toegestaan;
  • Premie minimaal gelijk aan de verplichte BAZ.

Door nu zelf een arbeidsongeschiktheidsverzekering te kiezen bij een commerciële verzekeraar, kies je voor maatwerk en een – veel – betere kwaliteit. Je kunt er namelijk voor zorgen dat dit precies aansluit op jouw persoonlijke en financiële situatie, jouw – eigen – werk, wensen en doelen.

Heb je dus een bestaande arbeidsongeschiktheidsverzekering? Dan kun je onder voorwaarden gebruik maken van het overgangsrecht. Voldoet jouw huidige arbeidsongeschiktheidsverzekering niet aan de voorwaarden voor het overgangsrecht, dan kun je de arbeidsongeschiktheidsverzekering misschien aanpassen en wijzigen naar de minimale voorwaarden van de BAZ, echter dit moet je doen vóór de peildatum.

Advies nodig over een arbeidsongeschiktheidsverzekering? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.

De kenmerken van de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (BAZ)

De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering ziet er als volgt uit:

  • Geldt voor alle zelfstandigen die voor de Inkomstenbelasting “winst uit onderneming” genieten (IB-ondernemer met eenmanszaak, Vof, CV of maatschap, dus niet voor een DGA met een B.V., meewerkende partner die niet aan de ondernemerscriteria voldoen en resultaatgenieters);
  • Er geldt een eigen risico termijn van één (1) jaar (kans is groot dat dit twee jaar wordt) voor het recht op uitkering. Dit is de wachttijd. Je moet dus eerst één (of twee) jaar ziek zijn, dan pas ontvang je een uitkering;
  • Je bent arbeidsongeschikt indien je niet meer in staat bent om door ziekte het minimumloon te verdienen (cijfers 07-2025: € 2.505,- bruto per maand) in één van de in aanmerkingen komende functies die je nog zou kunnen doen met jouw beperking;
  • De uitkering is 70% van de winst vóór arbeidsongeschiktheid, tot maximaal het minimumloon en loopt door tot jouw AOW-leeftijd;
  • De premie kost 5,4% van de winst (dus omzet minus kosten) uit onderneming tot een maximum premie van circa € 171,- per maand (cijfers 2025) en is aftrekbaar van de Inkomstenbelasting.

Alle bedragen zijn bruto, dus vóór de heffing van Inkomstenbelasting en inkomensafhankelijke bijdrage zorgverzekering. Netto is ná belasting en dus lager.

Beoordeling verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering

Vergelijking van premies bij diverse beroepen, wijst uit dat vooral oudere ondernemers, ondernemers met bestaande gezondheidsklachten en mensen met een fysiek zwaar beroep een voordeel hebben bij de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering.

Zij worden namelijk gegarandeerd geaccepteerd en de premie is voor iedereen gelijk, ongeacht het hogere risico op uitval voor een zwaar beroep.

Verwachte ingangsdatum. Nog niet definitief

De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering is nog geen wet. De beoogde ingangsdatum is 1 januari 2027, maar dit kan nog wijzigen. Ook kunnen de voorwaarden veranderen. Houdt onze website in de gaten voor het laatste nieuws.

Wat is het alternatief voor de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering?

Je kunt – afhankelijk van medische (gezondheid) en technische beoordeling (werk/werkzaamheden) zelf een eigen arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten bij de verzekeraar van jouw keuze die minimaal gelijk is aan de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering. Dan maak je gebruik van een zogenoemde “opt-out-regeling”.

Heb je al een arbeidsongeschiktheidsverzekering? Dan kun je onder voorwaarden vrijgesteld worden van de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering wanner jouw verzekering tenminste gelijkwaardig is aan de kenmerken van de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering. Dan maak je gebruik van het zogenoemde overgangsrecht.

In dit selectieproces ondersteunen wij jou en leggen de link met jouw financiële situatie, wensen en doelstellingen. Zodat jouw inkomen nu én later is veiliggesteld. Uiteraard kun je ook voor meer vragen over jouw financiële en pensioenplanning bij ons terecht. Een geruststellende gedachte!

Wil je ook een scan van jouw arbeidsongeschiktheidsverzekering en meer financiële rust ervaren? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.